Zo voorkomt u de 7 meest voorkomende psychologische valkuilen bij beleggen

Vraag aan een groep mensen wie zichzelf beter vindt rijden dan de gemiddelde chauffeur en 83% steekt een hand op. Terwijl dat eigenlijk niet mogelijk is. 50% doet het juist slechter dan het gemiddelde. Dit toont zelfoverschatting. Bij beleggen komt dit ook regelmatig voor.

Beleggers overschatten hun kennis en ervaring en denken dat ze het beter weten dan de markt. Dit leidt tot overhaaste en verkeerde beslissingen,’ aldus Remco. ‘En dit kost weer veel geld. Als zelf belegger kunt u het best een paar keer goed hebben, maar dan bent u niet meteen een ‘goede’ belegger. U kunt beter uw strategie bespreken met een beleggingsadviseur die u helpt met een passend plan.’

Confirmation bias is de neiging om informatie te zoeken die het best aansluit bij uw mening. In plaats van uw mening te baseren op bestaande feiten. Dit geldt ook voor beleggers. ‘Beleggers zoeken zelf naar argumenten om hun keuze te ondersteunen,’ legt Koen uit.

Remco vult aan: ‘Beleggers kopen aandelen en kijken daarbij alleen naar informatie die hun aankoop bevestigt. Ze kopen bijvoorbeeld aandelen van een bekende supermarktketen, omdat het daar zo druk is de laatste tijd. Terwijl drukte in een plaatselijke supermarkt niets zegt over de totale performance van een bedrijf. De belegger kent het merk en geeft er zelf een bepaalde waarde aan. Objectiviteit gaat hierbij verloren.’

Recency bias zorgt dat mensen de voorkeur geven aan recente gebeurtenissen boven historische. ‘Stel: iemand gooit drie keer achter elkaar kop. Hoe groot is de kans dat het de volgende keer weer kop is?’ vraagt Remco. ‘Het antwoord: nog steeds 50/50. Elke worp op zich is een losstaande kans. Maar door de eerdere resultaten zijn mensen geneigd te denken dat de eerste drie worpen invloed hebben.’

Hoe vertaalt dit zich naar beleggen? ‘Voor beleggers geldt dat ze recente informatie zwaarder laten wegen dan historische trends,’ legt Remco uit. ‘Doet een aandeel het nu goed? Dan blijft dat zo, denken ze. Ze kijken op microniveau naar de markt, terwijl er juist naar het grote geheel moet worden gekeken.’

Met hyperbolic discounting geeft iemand voorkeur aan een directe beloning over een onzekere toekomstige beloning. Wat zou u kiezen: vandaag € 100 of volgende week € 110? De meesten kiezen in dit geval de vandaag € 100, want dat is een zekerheid. ‘Zo gaat het ook met bijvoorbeeld pensioenen’, aldus Remco. ‘Wie is er op jonge leeftijd al mee bezig? Dat zijn echt weinig mensen. Terwijl vroeg beginnen, waarde oplevert voor de toekomst.’

Dit geldt ook voor veel beleggers. Nu direct een aandeel met winst verkopen of nog even wachten of het aandeel volgend kwartaal meer oplevert? Velen zullen waarschijnlijk direct tot verkoop overgaan, want dan is de winst in ieder geval gegarandeerd. Ook hier komt een langetermijnstrategie om de hoek kijken. Want door juist rustig af te wachten, is de kans groter dat het meer oplevert op de lange termijn.

Het is bijna onmogelijk om de beleggingsmarkt te timen en het is niet bevorderlijk voor het rendement. Door te proberen de markt te timen, loopt u namelijk het risico de beste beleggingsdagen te missen. Terwijl de beste dagen vaak juist volgen op slechte dagen.

‘Een voorbeeld is de coronacrisis’, vertelt Remco. ‘De markten stortten in en de grote namen verloren waarde. KLM bijvoorbeeld, en Shell. Dit beïnvloedde de hele beleggingsmarkt. Zou het ooit nog goedkomen? Jazeker, want iedereen ging thuiswerken en daar voeren de technologiebedrijven bijvoorbeeld erg goed op. Daardoor trok de markt weer bij en het rendement op de lange termijn weer recht.’

‘Beleggen is waarde creëren op de lange termijn,’ aldus Koen. ‘Het is niet laag kopen, hoog verkopen. U krijgt in feite een groot gedeelte van het rendement bijna cadeau door rustig te blijven en uw beleggingen door te laten lopen.’

We laten zien wat de lange termijn kan doen en wat er in de toekomst in het verschiet ligt. We geven aan waar het sentiment speelt, hoe de economische cyclus werkt en wat waardering is. Zo gaan mensen het zelf herkennen. Daarnaast maken we de afspraak: we gaan niet in paniek verkopen. We hebben een plan en daar houden we ons aan, om de ‘beste dagen’ niet te missen.’