18 maart 2024

Japan overweegt eerste renteverhoging sinds 2007

Met beleidsbijeenkomsten van de Federal Reserve en Bank of Japan staan centrale banken centraal op de macro-agenda deze week.

Met beleidsbijeenkomsten van de Federal Reserve en Bank of Japan staan centrale banken centraal op de macro-agenda deze week.

 

In het kort

  • Fed houdt rente stabiel; oog op toekomstig beleid
  • Japanse werkgevers verhogen lonen met +5%, grootste stijging in dertig jaar
  • Industriële productie Eurozone valt tegen, VS ziet heropleving

De Amerikaanse Federal Reserve zal de rente onveranderd houden. We kijken vooral uit naar aanwijzingen over toekomstig beleid en de timing van een renteverlaging.

In dit verband ontvangen we ook een nieuwe ‘dot plot’, waarin centrale bankiers hun individuele verwachtingen voor groei, inflatie en de beleidsrente delen. Drie maanden geleden wezen de gemiddelde verwachtingen op drie renteverlagingen in 2024. Het is uitkijken of dat zo blijft gezien de recente inflatiecijfers. Het CPI-inflatiecijfer voor februari gaf voorstanders van een voorzichtig aanpak argumenten om niet overhaast te werk te gaan met monetair versoepelingen. De kerninflatie was maand op maand 0,4%, iets boven de verwachtingen. Jaar op jaar was dit 3,8%, licht dalend van 3,9% de maand ervoor. De VS blijft op koers maar het gaat langzaam.

Een renteversoepeling in juni blijft een realistisch scenario, mits ondersteund door aanstaande data.

De dynamiek van de groei vertraagt alvast. Zo waren de kleinhandelsverkopen in februari matig, waardoor de groei dit kwartaal waarschijnlijk afneemt tot 2% op jaarbasis. Deze 2% zou voldoende gematigd zijn om van een economische ‘landing’ te spreken, maar hoog genoeg om deze als ‘zacht’ te kenmerken.

 

Ommekeer in Japan

Na renteverhogingen door bijna alle belangrijke centrale banken sinds medio 2022, is Japan de ‘last man standing’ qua (extreem) soepel monetair beleid. Het is goed mogelijk dat morgen besloten wordt om voor het eerst sinds 2007 de beleidsrente te verhogen.

De Japanse economie en inflatie tonen tekenen van herstel. In het laatste kwartaal van 2023 groeide de economie met 0,4% op jaarbasis, tegenover een eerdere verwachting van krimp. De kerninflatie is 2%. Dit betekent niet dat alle zorgen geweken zijn. De verbeterde groei komt volledig door bedrijfsinvesteringen; consumenten blijven voorzichtig. Ook de normalisering van de inflatie is geen gelopen race.

Er is echter goed nieuws voor consumenten. Grote Japanse werkgevers zullen de lonen dit jaar met meer dan 5% verhogen, de grootste stijging in dertig jaar, wat consumentenvertrouwen kan stimuleren. Mogelijk ziet de centrale bank dit als het definitieve signaal dat er weer wat loon-prijs-dynamiek ontstaat

 

Impact op markten

Mocht de BoJ morgen inderdaad de rente optrekken, dan moeten we dat in het juiste perspectief zien. Vergeleken met de ECB of Fed blijft het Japanse beleid ruimhartig.

Alsnog zou het impact kunnen hebben op markten, bijvoorbeeld via de yen. Fundamenteel gezien is deze sterk ondergewaardeerd. Een afnemend verschil tussen de rente in Japan en de VS of eurozone, vooral naarmate de ECB en Fed hún rente verlagen, kan die onderwaardering geleidelijk terugdraaien.

 

PMI-indices

Voor het overige wachten we op de eerste schattingen van de nieuwe PMI-aankoopmanagersindices en de Duitse IFO-indicator.

Wat de industrie betreft, zijn de signalen uit de Eurozone en de VS tegenstrijdig. In de Eurozone ligt de industriële productie bijna 7% lager dan een jaar geleden, terwijl in de VS een heropleving lijkt plaats te vinden.

In de dienstensector wezen de PMI’s afgelopen keer op een licht positief momentum in beide regio’s, iets dat naar verwachting aanhoudt.

 

 

Belangrijke macro-economische publicaties

Van 18 maart tot

en met 22 maart

Publicatiedag

Regio

Publicatie van

Periode

Consensus

Dinsdag

Japan

Bank of Japan beleidsbijeenkomst

 

 

 

 

ZEW-index

Maa

21

Woensdag

Eurozone

Consumentenvertrouwen (flash)

Maa

-14,3

 

 

Fed-beleidsbijeenkosmt

 

 

Donderdag

Eurozone

PMI Manufacturing (flash)

Maa

47,0

 

 

PMI Services (flash)

Maa

51,1

 

 

PMI Manufacturing (flash)

Maa

52,0

 

 

PMI Services (flash)

Maa

52,2

 

VK

Bank of England beleidsbijeenkomst

 

 

Vrijdag

Duitsland

IFO-indicator

Maa

86

 


Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot Kempen