Financiële markten

• Over een week vinden de Amerikaanse verkiezingen plaats en dat laat zich af en toe voelen op de financiële markten, vooral bij obligaties.
   
• De Amerikaanse tienjaarsrente is de afgelopen maand met bijna 50 basispunten gestegen. Dit komt niet uitsluitend door de verkiezingen. De veerkracht van de Amerikaanse economie en de verlaagde verwachtingen voor toekomstige renteverlagingen door de Federal Reserve (Fed) hebben eveneens bijgedragen aan deze stijging. Alsnog ging de stijgende rente hand in hand met de toenemende kansen voor Trump om opnieuw het Witte Huis te veroveren. Althans, volgens de peilingen en de gokmarkten.
   
• Trump staat dan ook voor een beleid dat uiteindelijk een stagflatie-achtig karakter kan krijgen. Meer inflatie door onder andere hoge importtarieven en een verdere krapte op de arbeidsmarkt als gevolg van strikte migratieregels. Tegelijkertijd wordt de economische groei geremd door deze twee factoren en mogelijk ook door een terughoudender beleid van de centrale bank. Geconfronteerd met die hogere inflatie zal die immers meer terughoudend zijn om de rente te verlagen.
   
• Het logische gevolg hiervan is een hogere obligatierente, mede doordat Trumps plannen de al aanzienlijke overheidsschuld (99% van het BBP) verder zullen verhogen. Dit kan de overheidsschuld zelfs doen oplopen tot bijna 120% tegen het einde van zijn eventuele ambtstermijn.
   
• Naast de strijd om het presidentschap vinden er ook verkiezingen plaats voor het Congres, waarbij een derde van de zetels in de Senaat en het volledige Huis van Afgevaardigden op het spel staan. De partij die de meerderheid in het Congres behaalt, bepaalt grotendeels of de plannen van Trump of Harris uitvoerbaar zullen zijn. Trumps kansen lijken momenteel net iets groter dan die van Harris. Een volledig Republikeins Congres is waarschijnlijker dan een Democratische meerderheid, wat de stijgende lange rente verder verklaart.
   
• Toch mogen wij geen overhaaste conclusies trekken. Omdat de strijd zeer spannend blijft natuurlijk, maar ook omdat we de hogere tienjaarsrente zouden kunnen interpreteren als een waarschuwing van de obligatiemarkten dat Trump, mocht hij winnen, niet ongeremd de overheidsschuld kan laten oplopen. Beloftes maken tijdens een campagne is immers iets heel anders dan daadwerkelijk regeren.
   
• Er dreigt niet meteen een ‘Truss-moment’ zoals bij de voormalige Britse premier, die de facto door obligatiemarkten werd gedwongen tot aftreden vanwege haar begrotingstekort. Hoewel de dollar bij uitstek de internationale reservemunt is, wat een zekere basisvraag naar Amerikaans staatspapier creëert, kan zelfs dat op een gegeven moment tekortschieten. Als obligatiebeleggers plotseling een aanzienlijk hogere rente eisen van de diep in de schulden stekende VS, kan dat Trump’s plannen flink in de weg zitten. De dynamiek en het verdienmodel van de Amerikaanse economie vormen echter een stevige buffer, net als een centrale bank (de Fed) die het afgelopen anderhalve decennium heeft aangetoond best bereid te zijn tot activistische ingrepen.
   
• Hoe dan ook, voorlopig kunnen wij enkel afwachten tot de uitslag en zien wat uiteindelijk in het beleid verandert. In deze context sloten aandelen de week lager af (S&P 500 -0,96%). Het eventuele vooruitzicht van potentieel lagere bedrijfsbelastingen onder Trump en redelijke kwartaalcijfers tot nu toe, boden onvoldoende tegengewicht.

Macro-economische ontwikkelingen

De (verwachte) cijfers

Eurozone

• Komende woensdag staat de eerste inschatting voor de economische groei van de eurozone in het derde kwartaal op de agenda. Veel spectaculairs zal dat niet opleveren. Het groeimomentum was, is en blijft matig, zoals vorige week werd nogmaals werd bevestigd door de PMI-aankoopmanagersindices. Ook andere barometers zoals de Economic Sentiment Index (eveneens nieuwe cijfers op woensdag) geven dezelfde boodschap.
   
• De PMI's wijzen echter wel op afnemende prijsdruk. Iets wat deze week bevestiging moet krijgen vanuit de CPI-inflatiebarometers, met speciale aandacht voor de hardnekkige diensteninflatie.
   
• Dit alles vergroot de speculatie dat de ECB in december mogelijk de beleidsrente met 50 basispunten in één keer zal verlagen. Uit uitspraken van centrale bankiers blijkt in ieder geval dat deze optie nog openstaat. Vorige week wezen wij al op de verschuiving van de focus bij de ECB, van inflatiebeheersing naar het stimuleren van economische groei.
   
• Samen met de herwonnen koopkracht van de consument zou een lagere rente de groei in 2025 weer boven de 1%-drempel kunnen brengen. Dit zal echter niet vanzelf gebeuren, zo verlaagde het IMF zijn groeiverwachting van 1,5% naar 1,2%. Bemoedigend is echter dat het consumentenvertrouwen het hoogste niveau sinds begin 2022 heeft bereikt.

VS

• In de VS staan de groei van het derde kwartaal en belangrijk inflatienieuws eveneens op de agenda.
   
• De groei zal opnieuw rond de 3% (op jaarbasis) liggen en net als de vorige kwartalen vooral met dank aan de consument. Ondersteund door een sterke arbeidsmarkt en vermogenswinsten, zoals opgelopen beurskoersen, blijft de consument uitgeven.
   
• Wat de inflatie betreft zou het interessant zijn als de PCE-index (gepubliceerd op donderdag) zijn dalende lijn hervat. Sinds de zomermaanden is deze lijn vlakker geworden, het dalende momentum is er enigszins uit. Wat voor een stuk samenhangt met de weerbare economie.
   
• Ook verschijnt deze week het arbeidsmarktrapport over de maand oktober, waarin de cijfers beïnvloed zullen zijn door de staking bij Boeing en het orkaangeweld. Ondanks deze invloeden verwachten wij echter een aanhoudend degelijk getal.
   
• Dit betekent niet dat de arbeidsmarkt geen tekenen van ontspanning vertoont. Het aantal nieuw uitgeschreven vacatures laat bijvoorbeeld een dalende trend zien. Echter, deze afname is niet zodanig dat er direct sprake is van een omslagpunt in het bredere economische beeld.

China