21 oktober 2024

Vrijwel zeker nieuwe renteverlaging ECB

Renteverlaging zeker, maar naast de inflatie lijkt de ECB ook steeds meer te kijken naar de economische groei.

Renteverlaging zeker, maar naast de inflatie lijkt de ECB ook steeds meer te kijken naar de economische groei.

 

Financiële markten

  • Toen de Federal Reserve (Fed) in september de rente met 50 basispunten verlaagde benadrukte voorzitter Powell dat de Amerikaanse centrale bank een dubbel mandaat heeft. De centrale bank streeft zowel naar stabiele prijzen als naar maximale werkgelegenheid. De ECB heeft alleen die eerste opdracht, althans officieel.
     
  • Christine Lagarde verwees via een omweg naar de arbeidsmarkt, oftewel de economische groei, in haar verklaring over de nieuwe renteverlaging van afgelopen donderdag. Bij de matige vooruitzichten voor het economische momentum horen logischerwijze ook gematigde inflatieverwachtingen. Dit zou op zijn beurt een renteverlaging rechtvaardigen. Feitelijk eigent ook de ECB zich een dubbel mandaat toe.
     
  • Niet dat er vanuit de inflatiehoek geen onderbouwing is voor die lagere rente. Uit de definitieve inflatiecijfers voor september bleek ook dat de zeer hardnekkige prijsdruk in de dienstensector afbrokkelt. Alsnog ligt de inflatie in de dienstensector op 3,9%.
     
  • Afnemende loongroei zou de inflatie geleidelijk moeten verlagen. Vooralsnog blijft de loondruk in de eurozone rond de 4% schommelen. Bovendien spaart het gemiddelde gezin meer dan 15% van zijn inkomen. Dit biedt een buffer om te blijven uitgeven en zo de inflatie te onderhouden, zelfs als de lonen op enig moment zouden stagneren.
     
  • In deze context waren wij enigszins verwonderd dat de beslissing tot monetaire versoepeling unaniem was. De ECB verwacht immers zelf dat de inflatiedoelstelling van 2% pas in 2026 zal worden gehaald. Zorgen over groei hebben in Frankfurt de aandacht van de inflatieproblematiek overgenomen.
     
  • Dit impliceert dat een volgende monetaire versoepeling in december vrijwel zeker is. Elk renteniveau boven de ongeveer 2% blijft immers restrictief, oftewel groei-remmend. Ondanks de derde versoepeling van het jaar blijft de huidige rente van 3,25% daar nog ruim boven liggen.
     
  • Op de financiële markten is de belangrijkste impact van de draai in het denken van de ECB te zien bij de euro. Sinds eind september verzwakt de euro ten opzichte van de dollar. Een beweging die natuurlijk ook te maken heeft met de gewijzigde inschatting van het toekomstige Fed-beleid. In Washington zullen de centrale bankiers met iets meer vertrouwen naar het economische plaatje kijken, wat de kans op al te voortvarende renteverlagingen vermindert.
     
  • Deze terughoudendheid bij de Fed-bestuurders kan bovendien verder toenemen als Trump de verkiezingen wint (zie video over de verkiezingen). Als hij zijn economische plannen ten volle kan uitvoeren, zouden die immers de inflatie aanwakkeren.
     
  • Op de aandelenmarkten kwam de opmerkelijkste beweging afgelopen week weer uit China. Dit gebeurde vooral nadat bleek dat de groei in het derde kwartaal was aangetrokken van 0,5% in het tweede kwartaal naar 0,9% in de afgelopen periode. Daarnaast leek de consument in september wat meer bereid om uit te geven. Dit is belangrijk om de economie meer vaart te geven. Beleggers stuwden vrijdag de brede Chinese CSI 300-index 3,6% hoger.
     
  • De echte test voor de Chinese economische vooruitzichten komt wanneer er meer duidelijkheid is over de beloofde fiscale ondersteuning voor de consument. Dit moet dienen als maatregel tegen de crisis op de vastgoedmarkt, waar de prijzen blijven dalen. Enige terughoudendheid van beleggers blijft voorlopig dus op z’n plaats. Don’t catch a falling knife, is een veelgebruikte beleggerswijsheid. Hetzelfde geldt voor een mes dat alle kanten op beweegt.

 

Macro-economische ontwikkelingen

De (verwachte) cijfers

Eurozone

  • Op de macro-agenda van deze week staan de PMI-aankoopmanagersindices. Belangrijk, vooral omdat Christine Lagarde er impliciet naar verwees in haar toelichting over het rentebesluit.
     
  • Voor de cijfers uit de industrie verwachten wij een stabilisering op een aanhoudend laag niveau. Volgens de recentste gegevens, die dateren van augustus, deed de industrie het relatief goed. De onderliggende uitdagingen, zoals in de auto-industrie, zijn vanzelfsprekend niet verdwenen.
     
  • Net als in de afgelopen maanden zal de dienstensector de groei moeten dragen, al is er ook hier, na de degelijke zomermaanden, een afkoeling zichtbaar.
     
  • Verder krijgen wij nieuw inzicht in de kredietverlening binnen de eurozone. Afgelopen week rapporteerde de ECB al dat de vraag naar krediet vanuit ondernemingen vlak is. Dit kan zowel positief als negatief worden geïnterpreteerd. Sinds eind 2022 was die vraag immers dalend, maar die terugloop lijkt nu gestopt.
     
  • De consument dient wel meer kredietdossiers in, vooral voor hypotheken. Het algemene beeld vanuit de monetaire beleidsmakers is dat de Europese groei de komende maanden wat kan aantrekken. Dit wil de ECB ondersteunen met lagere beleidstarieven. Een drastische verandering van de situatie zal echter niet plaatsvinden.

 

Verenigde Staten

  • Ook in de VS staan de PMI-aankoopmanagersindices op de agenda. De recentste Amerikaanse cijfers blijven wijzen op een weerbare economie. Zo kwamen de kleinhandelsverkopen van september opnieuw boven verwachting uit (+0,4% tegenover +0,3%). Wel moet worden opgemerkt dat duurzame, en dus wat kostelijkere, consumentenproducten minder snel werden verkocht.
     
  • Hoe dan ook, gesteund door het sterke consumentenvertrouwen, verwachten wij dat de PMI-vertrouwensscore uit de dienstensector stabiel zal blijven.

 

Belangrijke macro-economische publicaties

Van 21 oktober tot en met 25 oktober

Publicatiedag

Regio

Publicatie van

Periode

Consensus

Donderdag

Eurozone

PMI Manufacturing (flash)

Okt

45,1

 

 

PMI Services (flash)

Okt

50,5

 

VS

PMI Manufacturing (flash)

Okt

47,6

 

 

PMI Services (flash)

Okt

55,0

Vrijdag

Eurozone

Kredieten gezinnen YoY

Sep

0,7%

 

 

Kredieten ondernemingen YoY

Sep

0,9%

 

Duitsland

IFO-index

Okt

85,4

 

VS

Orders duurzame goederen MoM

Sep

-0,9%

 

 


Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot Kempen