13 januari 2025

Beurzen in de ban van oplopende Amerikaanse obligatierente

Sterke economische cijfers uit de VS, zoals groei- en inflatiecijfers, gecombineerd met onzekerheid over politieke ontwikkelingen, zorgt voor een verdere stijging van de rente.

Sterke economische cijfers uit de VS, zoals groei- en inflatiecijfers, gecombineerd met onzekerheid over politieke ontwikkelingen, zorgt voor een verdere stijging van de rente.

 

Financiële markten

  • Talk of the town op de financiële markten is de stijgende Amerikaanse obligatierente. Het tienjaarstarief steeg sinds het begin van het jaar met bijna 30 basispunten. In het kielzog daarvan liepen ook in Europa de lange rentes op.
     
  • Verschillende factoren liggen aan de basis van deze VS-geïnspireerde bewegingen.
     
  1. Ten eerste is er de aanhoudend weerbare Amerikaanse economie. Dit werd afgelopen week nogmaals geïllustreerd door de ISM-aankoopmanagersindex uit de dienstensector, die voor december een sterke score liet zien (54,1 tegenover 52,1 de maand ervoor). Ook de industriële productie toont voorzichtige signalen van herstel en de arbeidsmarkt blijft sterk presteren. In december kwamen er 256.000 banen bij, veel meer dan verwacht.
     
  2. Daarnaast zijn er de vraagtekens rond de Amerikaanse inflatie. De kerninflatie (volgens CPI) blijft al enkele maanden steken op 3,3%. Hoewel dit een halvering is ten opzichte van het hoogtepunt in september 2022, ligt dit nog steeds ver verwijderd van de doelstelling van 2%.
     
  3. Wellicht ten overvloede moeten we eraan toevoegen dat het aantreden van de Trump-regering het toekomstbeeld rond de inflatie niet bepaald heeft verduidelijkt. Uit de notulen van de meest recente beleidsvergadering van de Fed blijkt dat ook centrale bankiers afwachten in hoeverre het migratie- en handelsbeleid verdere opwaartse druk op het algemene prijspeil zal uitoefenen. Om nog maar te zwijgen over de mogelijke gevolgen van een ruim begrotingsbeleid. Het is nog maar een paar weken geleden dat Trump vanuit Mar-a-Lago, het officieuze Witte Huis van het Zuiden, pleitte voor een regelrechte afschaffing van het Amerikaanse schuldenplafond.
     
  • Deze cocktail van harde economische cijfers (groei- en inflatiecijfers) en onzekerheid over mogelijke politieke ontwikkelingen duwt de rente verder omhoog. Dat levert enige tegenwind op voor aandelen. De S&P 500 sloot de week 1,9% lager af. Tegelijkertijd toonden Europese aandelenmarkten meer weerbaarheid. In tegenstelling tot de Europese obligatiemarkten steeg de Europe Stoxx 600 met 0,6%.
     
  • Hoe moet het nu verder? Laten we even een berekening maken op de achterzijde van een bierviltje. Deze berekening gaat ervan uit dat het evenwichtsniveau van de lange rente gelijk is aan de nominale economische groei. Voor de VS ramen we die in 2025 op 4,5%, bestaande uit 2% reële groei en 2,5% inflatie. Met een huidige tienjaarsrente van 4,77% lijkt deze zich keurig rond dat evenwicht te bevinden. Sterker nog, hij ligt er iets boven, wat als compensatie dient voor de politieke onzekerheid.
     
  • Vanuit deze redenering zou het oplopende rentepad langzaam ten einde moeten komen. Dit mede omdat de aanstaande beleidsmakers in Washington óók goed begrijpen wat er op de obligatiemarkten gebeurt. Met een begrotingstekort van 6,2% en een overheidsschuld van 122% ten opzichte van het BBP kunnen zij zich geen roekeloze economische of financiële stappen veroorloven.
     
  • Voor (Amerikaanse) aandelen betekent dit dat de eerder genoemde tegenwind zou moeten afnemen. Bovendien worden aandelen uiteindelijk gedragen door de onderliggende bedrijfswinsten en de vooruitzichten daarvoor blijven degelijk.

 

Macro-economische ontwikkelingen

De (verwachte) cijfers

 

VS

  • Op de Amerikaanse macro-agenda staan deze week vooral de inflatiecijfers (CPI) en de cijfers over de detailhandelsverkopen in december centraal.
     
  • Voor de inflatie verwachten wij een onveranderd beeld, met een aanhoudend kerninflatie van 3,3% op jaarbasis.
     
  • Wat betreft de onderliggende CPI-data blijft het wachten op een afkoeling van de woonkosten, die meer dan een derde van de totale CPI-index uitmaken.
     
  • Voor de kleinhandelsverkopen verwachten wij opnieuw een degelijk cijfer, vergelijkbaar met november. De consument blijft een drijvende kracht achter het Amerikaanse economische momentum.

 

Eurozone 

  • In de eurozone staat deze week de industriële productie voor de maand november op de agenda.
     
  • Wij weten al dat Duitsland in die maand een degelijke prestatie neerzette, met een stijging van 1,5% ten opzichte van oktober. Zelfs de energie-intensieve sectoren presteerden goed.
     
  • Toch blijven de vooruitzichten voor de Europese industrie gematigd en dat om bekende redenen: hoge energieprijzen, concurrentie uit China (met name in de autosector) en mogelijk aangescherpte handelstarieven vanuit de VS. Hoewel de verzwakte euro voor dit laatste enige compensatie kan bieden.

 

China

  • China publiceert eind deze week de groeicijfers over het vierde kwartaal. De vraag is of de 5%-drempel is gehaald.
     
  • Na een sterke start van het kwartaal was de economische activiteit in de laatste twee maanden van het jaar wisselvallig. November was matig, zowel qua binnenlandse bestedingen als export, maar december lijkt beter te hebben gepresteerd.
     
  • De Chinese export kan op korte termijn een impuls krijgen doordat afnemers nieuwe handelstarieven voor willen zijn. Toch blijven de uitdagingen voor de Chinese economie groot. Het herstellen van het consumentenvertrouwen staat hierbij centraal, ondersteund door fiscale maatregelen en structurele hervormingen.

 

Belangrijke macro-economische publicaties

Van 13 januari tot en met 17 januari

Publicatiedag

Regio

Publicatie van

Periode

Consensus

Woensdag

Eurozone

Industriële productie MoM

Nov

-0,1%

 

VS

CPI-inflatie MoM

Dec

0,3%

 

 

CPI kern-inflatie MoM

Dec

-0,1%

Donderdag

VS

Kleinhandelsverkopen MoM

Dec

0,5%

Vrijdag

China

BBP YoY

4Q24

5,1%

 

 

Industriële productie YoY

Dec

5,5%

 

 

Kleinhandelsverkopen YoY

Dec

3,5%

 

VS

Industriële productie MoM

Dec

0,2%

 

 


Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot Kempen