Amerikaanse prijsdruk en Trumps handelstarieven zorgen voor schommelingen, maar beleggers blijven rustig met de blik gericht op de aankomende Duitse verkiezingen.

 

Financiële markten

• Naast de nieuwsberichten vanuit het Witte Huis waren het vooral de Amerikaanse inflatiecijfers die afgelopen week de markten beroerden.
   
• Consumentenprijzen (exclusief voeding en energie), gemeten volgens de CPI-index, stegen in januari met 3,3% ten opzichte van twaalf maanden geleden. De voorafgaande verwachting lag op ‘slechts’ 3,1%. Beleggers reageerden dan ook onmiddellijk: aandelen daalden, de Amerikaanse obligatierente steeg. De kans dat de Federal Reserve (Fed) het pad van renteverlagingen kan blijven volgen, kreeg een knauw.
   
• Deze ongerustheid over de prijsontwikkeling ebde echter snel weg. Op donderdag kregen wij namelijk bemoedigend nieuws over het verloop van de producentenprijzen (de PPI-index). Onderliggend aan deze PPI liggen enkele componenten die rechtstreeks doorwerken in dé inflatiebarometer waar de Fed naar kijkt, namelijk de PCE-index. Deze heeft een andere samenstelling dan de eerder genoemde CPI en zal naar verwachting een gematigder verloop laten zien.
   
• Per saldo blijft het inflatiebeeld in de VS hardnekkige trekjes vertonen. Een arbeidsmarkt die zich geleidelijk richting een hervonden evenwicht beweegt, kan de loon- en prijsdruk verlichten. Maar dat gaat langzaam.
   
• Deze onzekerheid wordt bovendien gevoed door de ongewisse samenstelling én de effecten van het aankomende beleidspakket vanuit het Witte Huis.
   
• Al bij al lijken beleggers hierover nochtans een tamelijk ontspannen houding aan te nemen. Zo valt het nieuws rond handelstarieven tot nu toe mee, vergeleken met wat werd gevreesd. Trump’s aankondiging dat hij wederkerige tarieven wil invoeren (dat wil zeggen: per land de tarieven spiegelen aan wat dat land zelf oplegt aan Amerikaanse producten), lijkt op het eerste gezicht een meer genuanceerde aanpak te suggereren dan het hanteren van de botte bijl. In combinatie met het feit dat een concrete implementatie hiervan op zijn vroegst in april zal plaatsvinden, kon dan ook op de goedkeuring van de markten rekenen.
   
• Uiteindelijk sloot de S&P 500 de week 1,5% hoger af, de Europe Stoxx 600 won 1,8%. En hoewel het eerder genoemde CPI-cijfer aanvankelijk nog onrust veroorzaakte op de obligatiemarkten, konden zowel de Amerikaanse als Duitse langetermijnrentes de week nagenoeg onveranderd afsluiten.
   
• In dit licht kunnen wij slechts herhalen wat wij de afgelopen tijd stelselmatig hebben benadrukt: wij moeten afwachten wat er uiteindelijk écht zal voortkomen uit de lawine van Trump-intenties. Het bovengenoemde systeem van wederkerige tarieven lijkt vooral ontwikkelende economieën als Brazilië of India te kunnen treffen, Europa in iets mindere mate.
   
• Anderzijds wil Trump de spiegeling niet beperken tot alleen de geldende handelstarieven. Ook niet-tarifaire barrières, zoals productspecificaties, subsidies die buitenlandse overheden aan hun eigen ondernemingen verstrekken, btw-heffingen en het valutabeleid, zouden worden meegewogen. Dit laat de deur open  voor mogelijk fors hogere tarieven dan het universele tarief van 10% waar Trump tijdens de campagne mee zwaaide.
   
• Tot slot stippen wij nog een opvallend feit aan uit de eerste beursweken van het nieuwe jaar: de betere prestatie van Europa (Europe Stoxx 600 +9%) ten opzichte van de VS (S&P 500 +4%). Beter dan verwachte bedrijfscijfers, meer ruimte voor de ECB om de rente te verlagen, een hoger dividendrendement en een aantrekkelijke waardering vormen de basis. Dit wordt aangevuld door de hoop op een mogelijke beëindiging van de oorlog in Oekraïne, wat onder meer de Europese gasprijzen potentieel ten goede komt.

 

Macro-economische ontwikkelingen

De (verwachte) cijfers

Verenigde Staten

• Woensdag krijgen wij de notulen van de meest recente beleidsvergadering van de Fed. De beleidsrente bleef toen onveranderd en voorzitter Powell pleitte voor een voorzichtige aanpak bij eventuele verdere renteverlagingen.
   
• De eerder besproken inflatie en de weerbaarheid van de Amerikaanse groei suggereren dat dit een terechte houding is.
   
• Markten houden rekening met één tot maximaal twee extra renteverlagingen in 2025. Dat blijft echter afwachten. Veel zal uiteraard afhangen van de mogelijke gevolgen van het beleid van de nieuwe regering.
   
• Verder verwachten wij nieuwe PMI-aankoopmanagersindices, zowel uit de dienstensector als vanuit de industrie.
   
• Vorige maand bleef de PMI voor de dienstensector op een degelijk niveau, maar wees deze toch op een licht afgenomen groeidynamiek. Wij verwachten dit keer een vergelijkbaar beeld. Wel voegen wij eraan toe dat deze barometer vaak te conservatief is in zijn inschattingen over de Amerikaanse economie.
   
• De index vanuit de industrie is aan een voorzichtige heropleving bezig.

 

Eurozone

• Ook in de eurozone verschijnen PMI-aankoopmanagersindices. Vermoedelijk zien wij hier opnieuw een onveranderd beeld van een zwakke industrie en een al met al weerbare dienstensector.
   
• Komend weekend vinden de Duitse verkiezingen plaats. Volgens de peilingen wint de CDU en wordt Merz de nieuwe bondskanselier. Deregulering en lagere belastingen vormen kernpunten van zijn programma. Over ruimere begrotingsmarges is zijn houding echter ambigu. Nochtans zal dit laatste noodzakelijk zijn om de Duitse achterstand op het gebied van investeringen in infrastructuur en digitalisering in te halen. Hoe ver de begrotingsnormen uiteindelijk zullen worden opgerekt, hangt mede af van de coalitiepartner(s): de Sociaal-Democraten en/of de Groenen.
   
• De uitkomst van deze stembusgang is uiteraard relevant voor Duitsland, maar evenzeer voor Europa. Merz is in ieder geval pro-Europees, wil de as met Frankrijk en Polen (opnieuw) versterken, maar staat huiverig tegenover gezamenlijke financiering van investeringen in bijvoorbeeld defensie. Daarmee gaat hij in tegen de wind die stilaan opsteekt vanuit Brussel: de Europese Commissie denkt eraan om investeringen in defensie uit de Europese begrotingsregels te halen.  Voor de industrie zou dit een opsteker zijn, maar voor de perceptie rond de overheidsfinanciën in sommige landen roept het vragen op. Dan uiteindelijk toch maar een collectief defensiefonds? Er zal nog veel water door de Rijn vloeien...

 

Belangrijke macro-economische publicaties

Van 17 februari tot en met 21 februari
Publicatiedag	Regio	Publicatie van	Periode	Consensus
Dinsdag	Duitsland	ZEW-index	Feb	15,0
Woensdag	VS	Fed-notulen
Vrijdag	Eurozone	PMI Manufacturing (flash)	Feb	47,0
		PMI Services (flash)	Feb	51,5
	VS	PMI Manufacturing (flash)	Feb	51,3
		PMI Services (flash)	Feb	52,7

 

 

Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot Kempen