Meer duidelijkheid voor impact investeringen door ANBI’s

Voor organisaties met een algemeen nut beogende instelling-status (ANBI-status) was het tot nu toe niet duidelijk hoe ze om moesten gaan met investeringen die, naast een financieel rendement, ook vooral een maatschappelijke impact nastreven. Het bestedingscriterium vereist namelijk dat een ANBI meer dan 90% van haar bestedingen daadwerkelijk besteedt aan haar algemeen nuttige doelstelling.

De staatssecretaris van Financiën heeft daarom een raamwerk opgesteld in een beleidsbesluit met voorwaarden waaraan een investering moet voldoen om als een algemeen nut-investering te worden beschouwd.

Kans om met ANBI-status meer goed te doen

Als gevolg van het beleidsbesluit kan een ANBI naast standaard donaties ook investeringen doen in organisaties die met hun activiteiten bijdragen aan de ANBI’s maatschappelijke doelstelling. In het bijzonder ligt hier een kans voor ANBI’s om te investeren in de start of vroege groeifase van sociale ondernemingen. 


Met zo’n investering zorgt een ANBI er bijvoorbeeld voor dat een bijzonder initiatief kan starten, waarna er bij succes andere impact-investeerders kunnen toetreden om het op te schalen en de impact verder te vergroten. Uiteraard zal een dergelijke investering moeten passen bij de doelstelling en het beleggingsbeleid van de ANBI.        

Impact investing

Impact investing wordt in het algemeen vaak gedefinieerd als ‘investeren in bedrijven of organisaties die de nadrukkelijke intentie hebben om, naast een financieel resultaat, een positieve maatschappelijke, sociale en/of milieu impact te realiseren’. De beoogde maatschappelijke effecten kunnen betrekking hebben op bijvoorbeeld het milieu en klimaat of op sociaal gebied, zoals gezondheidszorg, onderwijs, voedselvoorziening en werkgelegenheid.


Bij impact investing gaat het om de combinatie tussen financieel rendement en de eerdergenoemde maatschappelijke, sociale of milieu-impact. Dit in tegenstelling tot filantropie, waar het behalen van een financieel rendement niet of nauwelijks een rol speelt. Een impact-investering kenmerkt zich onder andere door:

  1. de intentie om een positieve impact te realiseren;
  2. het behalen van een maatschappelijk én een financieel rendement;
  3. meten van de behaalde impact
Voor de kwalificatie 'algemeen nut-investering’ door een ANBI zijn daarnaast nu de volgende heldere voorwaarden bepaald:
  • Het primaire doel van de investering is een of meer van de algemeen nuttige doelen van de ANBI rechtstreeks verwezenlijken of bevorderen, zoals opgenomen in haar statuten. De investering is daarbij duidelijk en de investerende ANBI vervult een actieve houding om te zorgen dat de investering blijft passen binnen haar eigen algemeen nuttige doelstelling.
  • De investering is geen zakelijke activiteit met voordeel behalen als primair doel. Het is van belang dat andere (commerciële) partijen niet of onvoldoende bereid zijn om diezelfde investering te doen, gelet op de financiële risico’s die daaraan verbonden zijn. 
  • De investering moet door de organisatie waarin wordt geïnvesteerd, nagenoeg in z’n geheel worden gebruikt voor de activiteit(en) die verband houdt met het doel van de investerende ANBI.
  • Een bestuurder van de ANBI, of een aan deze bestuurder gelieerde persoon, is op geen enkele wijze betrokken bij de organisatie waarin de ANBI investeert. Wel is het mogelijk dat de ANBI of een ANBI-bestuurder na de investering plaatsneemt in het bestuur of in het toezichthoudend orgaan van de organisatie waarin wordt geïnvesteerd. 
  • De ANBI neemt de investering herkenbaar op in haar financiële administratie en beleidsplan, als algemeen nut investering. Zo kan het verloop van deze investeringen gevolgd worden, zodat deze toetsbaar zijn aan de voorwaarden. 

Niet-kwalificerende algemeen nut investeringen

Goed om te weten: een ANBI kan mogelijk ook impact-investeringen doen die niet voldoen aan de voorwaarden voor een algemeen nut-investering. Er moet dan beoordeeld worden of deze in verband met het bestedingscriterium echt nodig zijn voor de voortgang van de voorziene werkzaamheden ten behoeve van de doelstelling en kunnen worden toegerekend aan een van de toegelaten reserves of deel uitmaken van het stamvermogen.

Echt verschil maken met uw ANBI-vermogen?

Andrew Mackay

Andrew Mackay

Filantropie Specialist

06 12 59 47 75

Mail Andrew Mackay

Louise Stefels

Filantropie Specialist

Bent u bestuurder van een fonds met ANBI-status en wilt u meer weten over impact investeren of over het vormgeven van uw donatiebeleid? Neem vrijblijvend contact met ons op. De specialisten van onze Filantropie Services staan voor u klaar.
Maak een afspraak

Kennis & Inspiratie voor Filantropie