De huisarts en de sprinkhaankapitalist
Semantische discussie
Bij private equity gaat het om investeringsmaatschappijen die kapitaal verstrekken aan niet-beursgenoteerde (private) bedrijven en daar een aandelenbelang (equity) voor terug krijgen. Deze investeerders streven ernaar om hun investeringen na een aantal jaar met winst te kunnen verkopen.
Lang niet alle commerciële partijen in de zorg kennen deze vorm van financiering. Een voorbeeld hiervan is Co-med, gefinancierd door de ondernemers zelf (en een Nederlandse bank, getuige de jaarcijfers). Hieraan komt geen private equity te pas. Maar als in de zorg - en de politiek - wordt gesproken over private equity, gaat het vaak over commerciële partijen in het algemeen. Maar ja, een kniesoor (of EY) die daarop let.
Winst is een vies woord
Winst in de zorg wordt met argusogen bekeken, maar het kan een passende beloning zijn voor een risicovolle investering of een slimme uitvinding die het algemeen nut dient. Het streven naar winst heeft ons als maatschappij veel gebracht en kan ons nog steeds veel brengen. Private investeringen zijn een belangrijke drijfveer voor economische groei, technologische (en ook medische!) vooruitgang.
Helaas zien we momenteel belangrijke voorbeelden waarin dit streven niet leidt tot innovatieve oplossingen of kostenbesparingen, maar de zorg juist op hogere kosten jaagt en grove afbreuk doet aan de kwaliteit van zorg.
Deze voorbeelden werpen onterecht een schaduw op andere, toch ook commerciële, initiatieven, die belangrijke waarde toevoegen aan de huisartsenzorg. Ik kan bijvoorbeeld veel sympathie opbrengen voor initiatieven als Arts en Zorg (al meer dan tien jaar eigenaar van een groep praktijken) en Buurtdokters (veelal gedeeltelijke eigenaarschap met een praktijkhoudend huisarts) en zo zijn er meer.
Kaf en koren
De roep om de commercie in de huisartsenzorg aan banden te leggen, is groot. Maar wat onderscheidt verschillende partijen zonder BIG-registratie van elkaar, anders dan een al dan niet werkend moreel kompas? Private investeringen van welwillende ondernemers kunnen een belangrijke toevoeging zijn aan zorg, nemen kennis mee en brengen noodzakelijke vernieuwing aan in een cruciaal onderdeel van onze maatschappij. Zij zorgen ervoor dat we met minder publiek geld, meer kunnen doen.
We moeten ervoor waken dat we het kind met het badwater weggooien. De ideeën die tot op heden zijn geopperd, zullen ook welwillende partijen raken. Wordt de winst van een individuele huisarts ook gemaximeerd (bijvoorbeeld tot het norminkomen), wordt die gevraagd om nog transparanter te zijn en zich te onderwerpen aan meer toezicht en tucht? En is juist die toenemende regeldruk en bijbehorende administratie niet één van de thema’s waar huisartsen tegen ten strijde trokken naar het Malieveld?
Hoe dan wel?
Huisartsenzorg waar veel te verbeteren valt, trekt automatisch private partijen aan. Zij zien kansen in de complexiteit, bureaucratie en tekorten die de (huisartsen)zorg nu kenmerken. In een huisartsenzorg die al goed functioneert, hebben private equity-investeerders weinig te winnen.
Laten we onze huisartsenzorg dus versterken. Door te investeren in kostendekkende tarieven, goede duurzame huisvesting, digitalisering (ja, ook) en goede opleiding van voldoende huisartsen. En laten we het praktijkhouderschap ook weer aantrekkelijk maken. Door die positieve beweging, neemt de ‘noodzaak’ voor commerciële partijen af en voorkomen we de natuurlijke reflex van nóg meer wet- en regelgeving, een beweging waar de huisartsenzorg al genoeg van heeft gezien.
Voor iedereen een huisarts
En dan komen we toch weer bij de huisarts zelf uit. In zijn of haar handen is de huisartsenzorg het best geborgd. Een huisarts, die heus mag verdienen aan zorg, maar die verdiensten ook altijd op een goudschaal weegt ten opzichte van de zorg voor haar patiënten en de zorg als geheel. Daar kunnen veel ondernemers wat van leren. Het zorgt voor de persoonlijke benadering, de kwaliteit en de continuïteit waar de huisartsenzorg zo bij gebaat is.
Uiteraard is niet elke huisarts in de wieg gelegd om praktijkhouder te worden. Maar een huisarts aan het hoofd van de huisartspraktijk is een bewezen concept en werkt fantastisch. Zolang we maar de juiste voorwaarden scheppen.
Wist u dat Van Lanschot Kempen ook hypotheken voor medici aanbiedt? Klik hier voor meer informatie.
Henk-Jan van Roekel
Henk-Jan is private banker bij Van Lanschot Kempen Healthcare. U kunt hem telefonisch bereiken via 06 12 28 02 21 of stuur een e-mail.