Hoe kunnen we het gestreepte Sumatraanse konijn beschermen? Bioloog Christiaan van der Hoeven had zelfs nog nooit van dat beestje gehoord. ‘Op foto’s van het internet zag ik dat het een ontzettend grappig soort zebrakonijn is. Het is de enige konijnensoort die in het oerwoud leeft.’ De organisatie die onderzoek doet naar dit obscure diertje vroeg subsidie aan bij de Van Tienhoven Stichting, waar biodiversiteitsdeskundige Christiaan vrijwillig bestuurslid voor is. Het konijn is belangrijk voor het ecosysteem, maar geld voor onderzoek is voor een kleine natuurbeschermingsorganisatie op Sumatra maar moeilijk te vinden. ‘Met een klein bedrag konden we hier een groot verschil maken. Een jaar later kregen we foto’s en resultaten van het project. Ontzettend leuk.’

De Van Tienhoven Foundation geeft dus subsidie aan natuurbescherming over de hele wereld. De voorkeur voor het bestuur gaat uit naar kleinschalige natuurorganisaties. ‘Die organisaties kunnen met relatief kleine bedragen grote resultaten bereiken,’ legt Christiaan uit. ‘Vaak is het een lokaal project, dat meteen start als de subsidie rond is. Dat past ook goed bij onze organisatie, want we werken voornamelijk met vrijwilligers en we hebben gewoon de tijd en de menskracht niet om intensief samen te werken met organisaties. Dus kiezen we voor kleine, afgebakende projecten.’ De stichting werkt met een open-aanvraag-systeem, elk jaar in januari komen er honderden aanvragen voor ondersteuning vanuit de hele wereld op de organisatie af. Ze kiest daar tien tot twintig projecten uit, die worden ondersteund met maximaal €10.000.

De Van Tienhoven Stichting is relatief onbekend. De stichting beheert het legaat van Pieter van Tienhoven, die begin vorige eeuw een voorname rol speelde in de natuurbescherming in Nederland én internationaal. ‘Hij had een politieke en financiële achtergrond, en combineerde die met een grote liefde voor de natuur. Zo stond hij aan de wieg van de IUCN, de International Union of the Conservation of Nature, en was hij medeoprichter en een van de eerste bestuursleden van Natuurmonumenten’, vertelt Christiaan. Hij wendde zijn politieke netwerk aan om natuurgebieden aan te kopen en te beschermen. Toen hij overleed in 1953, liet hij zijn vermogen na aan de Van Tienhoven Stichting, zodat zijn werk kan worden voortgezet.

Gezien de honderden aanvragen elk jaar, is dat werk hard nodig. Het doorspitten van al die subsidieaanvragen, dat Christiaan elk jaar met zijn collega-bestuursleden doet, biedt een mooi inzicht in de situatie van natuurbeheer wereldwijd. Om te beginnen: uit welke regio komen de meeste aanvragen. ‘Soms zien we ineens veel aanvragen vanuit een regio. Daar kan een simpele verklaring voor zijn, namelijk dat onze gegevens zijn opgenomen op een website met subsidiemogelijkheden. Maar soms zegt het ook iets over een politieke situatie in een land. Als er een regime aan de macht komt dat natuurbeheer minder prioriteit geeft, gaan organisaties alternatieven zoeken. Gek genoeg kan zo’n regimewisseling of een politieke crisis ook een plotse vermindering van het aantal aanvragen betekenen.’ Welke dieren worden het meest in de aanvragen genoemd? ‘Er zijn veel initiatieven die zeeschildpadden beschermen,’ weet Christiaan. ‘Vaak rond de bescherming van nestplekken op het strand, zoals het opruimen van plastic en patrouilleren zodat de nesten niet worden leeggeroofd.’

Ook de paradijsvogel komt vaak voor in aanvragen, meestal in onderzoeken naar hoeveel exemplaren er nog zijn en waar ze zitten. En soms komen er dieren en bedreigingen voorbij, waar zelfs bioloog Christiaan nog nooit van had gehoord, zoals het gestreepte konijn of de veevoerbakken in Zuid-Amerika. ‘Door de hoge betonnen rand kunnen zeldzame roofvogels niet uit die bakken ontsnappen als ze in het water raken. Het projectvoorstel was heel simpel: van kippengaas trappetjes maken in die bakken, zodat de vogels eruit kunnen klimmen. De organisatie die dat wilde doen, had €2.000 nodig voor kippengaas en nog wat voor onkosten. We hebben dat goedgekeurd en een paar maanden later kregen we foto’s waarop je inderdaad zo’n vogel uit de bak komen.’

Soms zijn projecten wat abstracter, zoals lobbyprojecten om een natuurbeschermingswet in te voeren. Ook daar werkt de Van Tienhoven Stichting aan mee. ‘Als we zoiets niet steunen, verandert er nooit iets. Maar het is moeilijker te rapporteren, maar soms krijgen we na jaren nog een berichtje dat mede dankzij onze hulp een wet is aangenomen. Ook initiatieven zoals we de laatste jaren veel zien, waarbij een rivier of een landschap rechten krijgt, ondersteunen we soms. Interessant om te volgen wat daaruit komt, om de opinie te prikkelen en te stimuleren.’

Ook educatieve projecten kunnen op steun van de Van Tienhoven Stichting rekenen. Zoals een project in Suriname met opleidingen over slangen, dat Christiaan als voorbeeld noemt. ‘Slangen worden altijd gezien als gevaarlijk en eng. In ontwikkelingslanden worden ze dan ook meteen gedood. Maar dit project laat scholieren zien dat slangen nuttig zijn voor het ecosysteem en dat je goed met slangen kunt samenleven.’
Nog zo’n succes: projecten op het gebied van visserij. Christiaan: ‘Kleine marine protected areas, dus stukken van de oceaan waar niet gevist mag worden, blijken een groot effect te hebben op de gehele visstand, ook buiten die beschermde gebieden.’

De natuur staat onder druk, dat blijkt wel uit de hoeveelheid aanvragen die bij de Stichting blijven binnenkomen. Daar kun je moedeloos van worden, maar Christiaan ziet ook dat kleine projecten een groot verschil kunnen maken. ‘Als je dan ziet dat mensen hun hele hebben en houden in kleine projecten op het gebied van natuurbescherming stoppen, wie zijn wij dan om bij de pakken neer te gaan zitten.’

Als vereniging of stichting wil je je vermogen weloverwogen inzetten om een blijvende impact te maken. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe zorg je ervoor dat je maximaal bijdraagt aan jouw goede doelen?

 

Onze specialisten zijn altijd op de hoogte van de laatste marktontwikkelingen en kennen jouw uitdagingen en vraagstukken. Met ons netwerk van specialisten en ervaringsdeskundigen helpen we je graag. We hebben een scherp oog voor jouw persoonlijke situatie en zetten ons in met het hart op de juiste plek.

 

Benieuwd hoe wij je kunnen helpen? Maak dan gerust een afspraak.