Een opleiding tot medisch specialist is uitdagend en interessant, maar ook spannend en onzeker. Een opleidingsplek vinden, een promotie regelen, een onderzoek begeleiden, diensten lopen en ondertussen een loopbaan uitstippelen: niet eenvoudig. Dan kun je geen financiële zorgen en onzekerheden gebruiken, vindt senior healthcare banker Esther Kok.
Het hele opleidingstraject duurt zo’n tien jaar, van toegelaten worden bij geneeskunde tot het afronden van de opleiding tot specialist. En dat alleen als alles in één keer lukt. ‘Er zijn meer afgestudeerde artsen op de specialistenopleiding, dan er vacatures voor specialisten zijn,’ weet arts in opleiding tot specialist (AIOS) Rico Bense (29). Hij wil internist worden, maar heeft daar enigszins over getwijfeld. ‘Ik wist wat ik leuk vond, maar pas tijdens mijn co-schappen voelde ik heel duidelijk dat ik hier op m’n plek was. Het is niet eenvoudig. Met sommige specialismen, zoals ouderengeneeskunde of verzekeringsarts, heb je een veel grotere kans om een opleidingsplek te vinden dan bij mijn keuze.
AIOS Marte van der Horst (27) wist voor ze aan haar opleiding geneeskunde begon dat ze uiteindelijk als psychiater aan het werk wil. Dat is een minder populaire specialisatie, heb ik gemerkt. Daardoor zijn er relatief veel plekken.
AIOS Bense laat zich door de stress rond de juiste opleidingsplek niet opjagen. ‘Toen ik wilde solliciteren, heb ik eerst gepeild bij de lokale opleider of hij vond dat ik er klaar voor was. Had ik daar een negatief advies gekregen, dan had ik de sollicitatie een halfjaar uitgesteld. Word je namelijk afgewezen, dan mag je niet in dezelfde regio het jaar erop nog een poging wagen.’
Van der Horst wist niet wat ze wilde: eerst onderzoek, of eerst specialiseren? Toen zich een opleidingsplek aandiende waar ze die twee dingen kon combineren, was de twijfel in één klap weg. ‘Het kost me waarschijnlijk iets meer tijd, het duurt nu langer tot ik psychiater ben. Maar dat maakt me niet uit, dit is wat ik wil doen.’
De jarenlange discussie dat vrijgevestigde specialisten verplicht in loondienst moeten of niet, maakt het allemaal niet makkelijker. ‘Dat kan gevolgen hebben voor de werkgelegenheid voor jonge specialisten,’ heeft Bense gemerkt. ‘We weten gewoon niet wat er gaat gebeuren.’ Kok volgt de politieke ontwikkelingen op de voet. ‘Er bestaat angst voor een perverse prikkel, maar ik denk dat dat zuiver hypothetisch is. Alsof specialisten extra dure behandelingen en onnodige onderzoeken zouden adviseren, om extra omzet te draaien! De artsen die ik ken vanuit mijn werk, zijn zo betrokken bij hun patiënten en het oprecht uitoefenen van hun vak, dat het me hogelijk zou verbazen.’
Om AIOS’en te helpen, schuift Kok aan bij bijeenkomsten van studieverenigingen om kennis over te dragen over financiën. ‘Hoe regel je het toetreden tot een maatschap? Hoe interpreteer je het jaarverslag van een BV? Wat is er mogelijk met een hypotheek? En hoe kun je vermogen het beste opbouwen en beheren? Wat zou je kunnen lenen voor de studie, voor een woning of voor goodwill? Allemaal zaken waar de arts-studenten weinig kennis van hebben. Net zoals het opbouwen van een pensioen en het regelen van een hypotheek, als ze een woning willen kopen.’
Van der Horst is toevallig net verhuisd naar haar eerste eigen huis, de hypotheek voor arts in opleiding regelde ze samen met bankier Kok. Daar is Bense nog niet aan toe. ‘Ik huur nu samen met een vriend een huis, dat bevalt prima. Maar op een gegeven moment wil ik wel een eigen huis. Jammer dat de studieschuld fors meetelt bij een hypotheek, dat maakt het niet makkelijker.’