• Hoge Amerikaanse groei onhoudbaar, eurozone kwakkelt verder
• Inflatienieuws positief, maar nog geen renteverlagingen
• Bedrijfscijfers in de VS beduidend sterker dan in Europa
  

In oktober daalde de aandelenmarkt voor de derde maand op rij. Het uitbreken van de conflicten in het Midden-Oosten, gemengde winstcijfers over het derde kwartaal en zorgen over de aanhoudend hoge Amerikaanse rente vormden de belangrijkste factoren. De MSCI All Country World Index corrigeerde in oktober met 3%, waardoor het totale rendement voor 2023 daalde naar 6.7% daalde. Het rendement op de 10-jaars Amerikaanse Treasury bereikte voor het eerst sinds 2007 5%, door zorgen over buitensporig overheidstekorten en robuuste economische cijfers die de verwachtingen voor snelle renteverlagingen door de Fed in 2024 verminderden. De S&P 500 verloor 2,1% en was op  momenten meer dan 10% lager dan op het hoogtepunt eind juli vanwege hogere rentes. De eurozone kende een daling van 3,3%, wat resulteerde in een jaarrendement van 6,6%. Deze daling werd veroorzaakt door extra aanwijzingen van economische kwetsbaarheid binnen de regio. De MSCI China Index kon niet ontsnappen aan de trend en sloot 4,2% lager ondanks het feit dat de regering meer assertieve stimuleringsmaatregelen heeft genomen.

Centraal in oktober stonden de tragische gebeurtenissen in het Midden-Oosten die beleggers ertoe aanzetten om veilige beleggingen te zoeken, met name goud, dat in de loop van de maand met 7,3% steeg. Terwijl de olieprijzen aanvankelijk opliepen door de angst dat een escalatie in een breder regionaal conflict de olietoevoer zou kunnen verstoren, eindigden de olieprijzen de maand 3,1% lager door de bezorgdheid van de markt over de gezondheid van de wereldeconomie en de gevolgen voor de vraag naar olie. Als het conflict zou escaleren, waarschuwde de Wereldbank dat de wereldeconomie voor het eerst in decennia te maken zou krijgen met een dubbele energieschok

De bezorgdheid in de markt over de wereldwijde economische groei werd benadrukt toen de eurozone een daling van 0,1% meldde in haar bruto binnenlands product voor het derde kwartaal als gevolg van lagere consumentenuitgaven. Het laagste niveau in 35 maanden van de samengestelde PMI geeft aan dat de economie van de eurozone nog steeds wordt geconfronteerd met aanzienlijke uitdagingen. De maakindustrie heeft het al zestien maanden moeilijk en de dienstensector drie maanden, beide PMI-kerncijfers zijn onlangs verslechterd. Een "milde recessie" in de tweede helft van dit jaar lijkt vrij waarschijnlijk. De arbeidsmarktindicatoren blijven historisch robuust, maar het aantal vacatures en de loonstijging lopen terug. De ECB geeft aan dat ze genoegen neemt met een rentetarief van 4%, wat de ongunstige groeivooruitzichten benadrukt. Uiteindelijk versterken de lage inflatiecijfers (oktober: 2,9%, kern: 4,2%) onze mening dat de ECB waarschijnlijk klaar is met haar renteverhogingsprogramma.

Amerikaanse Treasuries weken af van hun typische rol als veilige haven, waarbij de markten voor staatsobligaties vooral werden beïnvloed door de verrassende kracht van economische indicatoren in de Verenigde Staten. De publicatie van het BBP voor het derde kwartaal van de VS gaf een zeer positief signaal over de Amerikaanse economie. De economische groei versnelde van 2,1% naar 4,9% (q/q) op jaarbasis. Een aanzienlijke versnelling van de consumptiegroei was goed voor 2,7% van de totale stijging. Amerikaanse consumenten verbruiken hun spaaroverschotten minder snel dan eerder werd gedacht Bovendien blijft de vraag naar arbeid sterk. Op basis van de gegevens van september steeg de werkgelegenheidsgroei van 150.000 naar 266.000. Beleggers zagen dan ook een groter potentieel voor de Fed om de economie af te remmen door middel van verdere renteverhogingen. De Bloomberg US Treasury Index noteerde een negatief rendement van 1,2%, wat bijdraagt aan een totaal verlies van 2,7% voor 2023.

De correctie in aandelen vond plaats ondanks bemoedigende trends in de bedrijfswinsten, vooral in de VS. De winstdaling in de Verenigde Staten ligt achter ons. Nu het winstseizoen voor het derde kwartaal zijn eindfase bereikt, overtrof ongeveer 75% van de Amerikaanse bedrijven de verwachtingen. De winst per aandeel zal naar verwachting met 4% stijgen in het derde kwartaal. De groei kan voornamelijk worden toegeschreven aan robuuste consumentenbestedingen, de opleving van de goederensector en solide cijfers van enkele grote techbedrijven. Het is vermeldenswaardig dat de winstverwachtingen van analisten voor het vierde kwartaal naar beneden zijn bijgesteld vanwege een aantal uitzonderlijke factoren (zoals de staking van de United Automobile Workers). De consensusramingen voor de winstgroei van +6,7% voor Europese en +11,7% voor Amerikaanse bedrijven voor de komende 12 maanden zien er echter behoorlijk optimistisch uit, vooral gezien de tragere economische groei, de afnemende inflatie en de torenhoge herfinancieringskosten.

Hoewel we tegenwind blijven zien voor aandelen, zijn de voorwaarden voor een korte termijn opleving aanwezig. Tijdens de FOMC-vergadering van 1 november benadrukte de Federal Reserve dat strengere financiële voorwaarden de economie zouden drukken, wat de opmerkingen van topfunctionarissen ondersteunde dat de hogere rente op schatkistpapier zijn werk doet door de economische activiteit en uiteindelijk de inflatie te vertragen. Deze opmerkingen werden als” dovish” beschouwd en leidden tot een brede rally in aandelen toen de marktverwachtingen voor verdere renteverhogingen instortten. Bovendien leverden de laatste ISM-enquête en het banenrapport precies op waar beleggers op hoopten. De ISM Manufacturing survey voor oktober wees op een vertragende fabrieksactiviteit; deze daalde naar 46,7, de zwakste stand sinds juli. Uit Amerikaanse arbeidsmarktgegevens bleek dat de productiviteit in drie jaar tijd het sterkst is gestegen, waardoor de bezorgdheid over loongerelateerde inflatie afnam. Ook bleef de stijging van de werkgelegenheid met 150.000 werknemers achter bij de verwachtingen en was lager dan de 297.00 stijging in september. Onverwacht steeg de werkloosheid naar 3,9 procent.

Veel economische cijfers blijven veerkrachtig. We zijn echter van mening dat de groei de komende maanden zal afkoelen als gevolg van de voortdurende renteverhogingen die nog moeten worden verwerkt. We houden vast aan onze voorkeur voor hoogwaardige obilgiaties. Maar aangezien de werkgelegenheid nog steeds krap is, is het waarschijnlijk nog te vroeg om in te zetten op een onmiddellijke ommezwaai naar een soepeler beleid en een aanzienlijke daling van de rente. Er is dan ook weinig ruimte voor rentes om aandelen te blijven ondersteunen. Hoewel aandelen tegen het einde van het jaar verder kunnen stijgen, handhaven we onze visie voor een iets langere termijn en blijven we onderwogen.

In de bijlage vindt u onze Asset Allocation Update voor de maand november.