Tegenbewijsregeling box 3: wat betekent dit voor obligaties?

De hoofdregel is dat obligaties in box 3 worden belast op basis van een forfaitair rendement. In 2025 bedraagt het forfaitair rendement 5,88% over de werkelijke waarde van de obligatie(s) per 1 januari. De eerste € 57.684 (2025) van het totale vermogen is vrijgesteld in box 3 (heffingvrij vermogen) en als je een fiscaal partner hebt, kun je twee keer gebruikmaken van het heffingvrij vermogen (2x € 57.684 = € 115.368).

Volgens het wetsvoorstel wordt een tegenbewijsregeling in box 3 ingevoerd. Op basis van de tegenbewijsregeling mag je in box 3 uitgaan van het werkelijk rendement als dit lager is dan het forfaitaire rendement. In het wetsvoorstel worden de uitspraken van de Hoge Raad als uitgangspunt genomen.

 

Op basis van het wetsvoorstel bestaat het werkelijk rendement uit de directe opbrengsten en de vermogensaanwas. Voor obligaties betekent dit – kort gezegd – het volgende:

• de directe opbrengsten zijn de ontvangen couponrentes;
• de vermogensaanwas is het verschil tussen de waarde aan het einde en aan het begin van het jaar, gecorrigeerd met stortingen (zoals aankopen) en onttrekkingen (zoals verkopen). Eventuele opgelopen rente is onderdeel van de begin- of eindwaarde. Per saldo bestaat de vermogensaanwas uit de gerealiseerde en ongerealiseerde waardestijgingen in een jaar.

Geen kostenaftrek

Kosten komen niet in aftrek bij het werkelijk rendement voor de tegenbewijsregeling. Dit geldt bijvoorbeeld voor advieskosten, beheerkosten en transactiekosten.

 

Valutaresultaten

Heb je obligaties in buitenlandse valuta? Eventuele valutaresultaten moeten worden meegenomen bij de berekening van het werkelijk rendement. Dit kan betekenen dat je transacties met buitenlandse valuta moet omrekenen naar euro’s op de transactiedatum.

 

Om te laten zien hoe de tegenbewijsregeling voor obligaties werkt, geven we hierna een rekenvoorbeeld voor het jaar 2023.

Voor de heffing op basis van forfaitair rendement is alleen de waarde van de obligaties op 1 januari 2023 van belang.

* De inkomsten moeten worden meegenomen (als storting), omdat die in het resultaat anders dubbel worden meegenomen. De couponrente is namelijk al opgenomen in de eindwaarde.

** De kosten moeten worden gecorrigeerd (als onttrekking), omdat die in de bankrapportage zijn meegenomen terwijl ze niet aftrekbaar zijn in de tegenbewijsregeling.

 

Op basis van deze uitgangspunten is in dit voorbeeld een forfaitaire box 3-heffing aantrekkelijker dan een box 3-heffing op basis van werkelijk rendement. Dit wordt met name veroorzaakt door de waardestijging van de obligaties, het feit dat de kosten niet aftrekbaar zijn en er geen recht is op de toepassing van het heffingvrij vermogen.

Het wetsvoorstel moet nu door de Tweede en Eerste Kamer worden goedgekeurd. In de tussentijd hoef je niets te doen. Je ontvangt van de Belastingdienst een brief zodra het mogelijk is om het werkelijk rendement door te geven. Naar verwachting is dit mogelijk vanaf de zomer 2025 met het formulier ‘Opgaaf werkelijk rendement (OWR)’.

 

Dit is de derde blog in de serie over het wetsvoorstel tegenbewijsregeling box 3. Lees ook onze eerdere blogs:

• Box 3: wetsvoorstel tegenbewijsregeling is bekendgemaakt
• Wetsvoorstel tegenbewijsregeling box 3: wat betekent dit voor vastgoed in Nederland?

 

Geschreven naar de stand van zaken op 24 maart 2025.